TOP 5 μύθοι για τον ελληνοϊταλικό πόλεμο

1. H Ελλάδα ήταν απροετοίμαστη

Η Ελλάδα είχε την καλύτερη αμυντικά οχυρωμένη γραμμή που θα μπορούσε να έχει εκείνη την εποχή κατά μήκος των βουλγαρικών συνόρων. Οι Βούλγαροι ήταν ο υπ' αριθμόν ένα εχθρός της εποχής και υπήρχε συμφωνία συνεργασίας με Τουρκία και Γιουγκοσλαβία σε περίπτωση επιθετικής ενέργειας των Βουλγάρων. Οι έλληνες είχαν ένα εξαιρετικό σύστημα πληροφορησης (οι πρεσβείες σε Βερολίνο, Ρώμη, Βουκουρέστι έκαναν εξαιρετική δουλειά) με αποτέλεσμα να γνωρίζουν σχεδόν όλο το παρασκήνιο.

2. Κερδίσαμε τους πολυάριθμους Ιταλούς

Το αρχικό πλάνο του ιταλικού επιτελείου στρατού προέβλεπε πως χρειαζόταν 20 μεραρχίες για την κατάληψη ολόκληρης της Ελλάδας. Η επίθεση στις 28 Οκτωβρίου αποφασίστηκε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή (στις αρχές Οκτωβρίου είχε αποφασιστεί επίθεση εναντίον της Γιουγκοσλαβίας!) και έγινε με 11 μεραρχίες.

3. Ο Μεταξάς είπε ένα υπερήφανο ΟΧΙ στον ιταλό πρέσβη.

Η γλώσσα των διπλωματών είναι τα γαλλικά. Ο πρέσβης μίλησε γαλλικά και ο Μεταξάς του απάντησε στα γαλλικά, μόλις διάβασε το τελεσίγραφο, "Alors, c'est la guerre". Που θα πει σε ελεύθερη μετάφραση, "Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο".

4. Ο βασιλιάς ήταν αγγλόφιλος και ο Μεταξάς γερμανόφιλος.

Αυτοί οι ορισμοί είναι κάπως αστείοι όταν μιλάμε για το ανώτατο πολιτικό επίπεδο μιας χώρας. Ο βασιλιάς διατηρούσε όντως καλές σχέσεις με τους άγγλους. Ο Μεταξάς ανέφερε στους άγγλους ήδη από το 1938 όλα τα διπλωματικά συμβάντα που οδήγησαν στον πόλεμο. Σιγουρα ένιωθε ιδεολογικά-πολιτικά πιο κοντά στο Μουσολίνι και τον Χίτλερ αλλά το συμφέρον της Ελλάδας δεν τον άφηνε να σκεφτεί διαφορετικά.

5. O Τσολάκογλου ήταν προδότης

Ο Τσολάκογλου έκανε αυτό που κανείς από τους ανωτέρους του δεν τολμούσε να κάνει: συνθηκολόγησε με τους Γερμανούς. Ο βασιλιάς έφυγε για Κρήτη, ο αρχιστράτηγος Παπάγος δεν τολμούσε να συνθηκολογήσει χωρίς την συγκατάθεση των Άγγλων και οι στρατηγοί δεν τολμούσαν να αναλάβουν πρωτοβουλία. Κάθε ώρα που περναγε σκοτωνόταν έλληνες στρατιώτες χωρίς απολύτως κανένα σκοπό ενώ ολόκληρες μεραρχίες κινδύνευαν να αιχμαλωτιστούν. Ο Τσολάκογλου συνθηκολόγησε ΜΟΝΟ με τους Γερμανούς, που ήταν και η επιθυμία όλως των ελλήνων στρατιωτικών, πράγμα που οδήγησε σε διπλωματική αμηχανία τη Γερμανία μετά την απαίτηση του Μουσολίνι για διπλή συνθηκολόγηση.

5+1. Χάσαμε αλλά καθυστερήσαμε την επίθεση στο Στάλιν

Εδώ επειδή περιμένω πολλές ντομάτες, σας θέλω ψύχραιμους. Τα αρχεία δεν φανερώνουν κάτι τέτοιο. Όλοι οι μελετητές μετράνε 4 (αν δεν κάνω λάθος) εβδομάδες από την ημερομηνία που είχε δώσει ο Χίτλερ να είναι έτοιμη η επιχείρηση Μπαρμπαρόσα κατά της Σοβιετικής Ένωσης, έως την επίθεση. Στην πραγματικότητα κανείς δεν είπε πως μόλις ήταν έτοιμη η επιχείρηση θα ξεκινούσε κιόλας. Έτσι κι αλλιώς δεν μπορούσε να γίνει νωρίτερα η επίθεση λόγω των κλιματολογικών συνθηκών στη Ρωσία. Η ημερομηνία της ετοιμότητας τέθηκε για να επωφεληθεί ο στρατός του Άξονα από κάποια πολύ ευνοϊκή άνοιξη (που δεν ήρθε).

Εκ των υστέρων, ο υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας πρώτος δήλωσε (στη βουλή) πως η εκστρατεία στην Ελλάδα δεν απέτυχε αφού καθυστέρησε τον Χίτλερ. Αλλά και ο Χίτλερ λίγο πριν την πτώση του είπε πως όλα θα ήταν διαφορετικά αν δεν τον παρέσερνε ο Μουσολίνι στην Ελλάδα. Και οι δύο ήθελαν να δικαιολογήσουν τις αποτυχημένες επιλογές τους: ο μεν πρώτος είχε εν λευκώ επιφορτιστεί να αποφασίσει το καλύτερο για ένα βαλκανικό μέτωπο το οποίο κατέληξε σε φιάσκο. Ο δεύτερος είχε ακόμη πιο προφανής λόγους γι' αυτή τη δήλωση.

ΕΠΙΜΥΘΙΟ

Η αντίσταση που επέδειξαν οι έλληνες το 1940 στα βουνά της Πίνδου, της Μακεδονίας και της Θράκης, ήταν εκτός από ηρωική και πραγματικά αποτελεσματική, κρατώντας τους Ιταλούς ομήρους μέσα στην Αλβανία επί έξι μήνες, μέχρι να φτάσουν τα γερμανικά στρατεύματα. Οι έλληνες κέρδισαν κάθε μάχη με ίσους ή και αρκούντος περισσότερους αντιπάλους, με φτωχότερα μέσα αλλά σαφώς ισχυρότερα κίνητρα.Ο Μεταξάς (αλλά και ο Κορυζής ως συνεχιστής του) στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και  υπήρξε ισάξιος αν όχι σοφότερος από όλους τους ομότιτλους αντιπάλους του.

Η πραγματική ιστορία μας είναι πολύ καλή για να έχει ανάγκη από μύθους.


Βιβλίο για διάβασμα: Richter, Heinz A. (1998) Η Ιταλο-γερμανική επίθεση εναντίον της Ελλάδος, (τίτλος πρωτοτύπου Griechenland im Zweiten Weltkrieg August 1939 – Juni 1941, μετάφραση Κώστας Σαρρόπουλος) Γκοβόστης, Αθήνα , ISBN 9602707895