Συμμετοχική δημοκρατία

H συμμετοχική δημοκρατία είναι κάτι πολύ όμορφο, όσο και ασαφές. Ξεκίνησε με την ιδέα ενός δήμου της Βραζιλίας που χρησιμοποιεί την γνώμη των πολιτών (δημοψηφίσματα) για να πάρει θέση κυρίως σε ζητήματα δημοτικού προϋπολογισμού. Ακολούθησαν δύο δήμοι στην Ισπανία ενώ στην Βενεζουέλα υπάρχει το κρατικό τηλεοπτικό κανάλι το οποίο (αντί να βάλει το Survivor: Panama) διοργανώνει θεματικές εβδομάδες όπου ο κάθε πικραμένος γίνεται παραγωγός εκπομπής και λέει την άποψή του (και την σκηνοθετεί κιόλας!).

Όλα αυτά δείχνουν μια προσπάθεια να ξεφύγουμε από την παρωχημένη λύση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας η οποία δημιουργήθηκε λόγω της δυσκολίας (πριν δύο αιώνες) της προσπέλασης όλων των πολιτών στην παιδεία, την γνώση των προβλημάτων, την ανάγκη της πλήρους ενασχόλησης με τα κοινά. Λόγοι που σήμερα έχουν εκλείψει: η παιδεία του ελληνικού λαού βρίσκεται σε ικανοποιητικό επίπεδο, η πληροφορία είναι το πιο κοινό αγαθό, και φυσικά δεν χρειάζεται να ζεις στην πρωτεύουσα για είσαι γνώστης των εξελίξεων. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε τις δυνατότητες του διαδικτύου για ανταλλαγή απόψεων και οργανωμένα δημοψηφίσματα έχουμε κάθε λόγο να εξελίξουμε την δημοκρατία μας.

Ούτως ή άλλως, δεν πιστεύω σε καμία περίπτωση πως οι τριακόσιοι της Βουλής έχουν πλήρη γνώση επί παντός του επιστητού ή τουλάχιστο όχι καλύτερη από τη δική μου στα θέματα με τα οποία ασχολούμαι επαγγελματικά. Ομοίως, ένας αθλητής έχει πιο τεκμηριωμένη άποψη για τα προβλήματά του από ότι ο Χ βουλευτής κ.λ.π.

Προτείνω λοιπόν το εξής: Σε επίπεδο δήμου πρώτα (πιλοτικά), μετά σε επίπεδο νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και (τελικός στόχος) σε επίπεδο κράτους να εγγραφεί κάθε έλληνας πολίτης σε ένα τομέα της επιλογής του. Τι σε ενδιαφέρει κύριε; που είσαι ενημερωμένος; σε ποιο τομέα έχεις άποψη; Στην παιδεία; στην οικονομία; στην υγεία; Γράφεσαι στο αντίστοιχο τμήμα και οφείλεις να ενημερώνεσαι για τα τεκταινόμενα. Όταν με το καλό η κυβέρνηση κατεβάσει ένα νομοσχέδιο σχετικό με τον τομέα σου, το παίρνεις (με e-mail!), το διαβάζεις, και αρχίζει ο διάλογος. Μετά από δύο μήνες, εσύ και άλλοι, ας πούμε, 100.000 εγγεγραμμένοι ψηφίζετε (ηλεκτρονικά, μέσω διαδικτύου) και αποφασίζετε.

Ο υπουργός λοιπόν, σκέφτεται δύο φορές πριν καταλήξει σε πρόταση γιατί, τώρα πια, δεν υπάρχουν οι 151+ εξασφαλισμένοι ψήφοι του κόμματός του που υπήρχαν παραδοσιακά στη βουλή.

Παρένθεση: Οι βουλευτές είναι υποχείρια των κομμάτων. Αυτό είναι γνωστό. Γιατί να είναι και ανεκτό; Ο Γιάννος Παπαντωνίου υπήρξε συνεπής με τη θέση του στο θέμα της Εμπορικής και διαγράφηκε. Δεν υπάρχει χώρος διαφωνίας σε ένα (κατά τα άλλα δημοκρατικό) κόμμα. Βέβαια, σε αυτό το θέμα υπάρχει και η λύση των αμερικανών. Δηλαδή, προσαρμόζοντάς το στα ελληνικά δεδομένα, ξεχωριστές εκλογές για εκλογή κυβέρνησης και για εκλογή βουλευτών. Κλείνει η παρένθεση.

Υπάρχουν πολλά προβλήματα που θα ανακύψουν (πχ ποια θα είναι η μορφή του διαλόγου; Ποιος θα τον ρυθμίζει; Δεν θα αυξηθεί η επιρροή των ΜΜΕ μ’ αυτό τον τρόπο;) Αλλά είναι σίγουρα προτιμότερο να αποφασίζεις μόνος σου για τα λάθη τα οποία θα πληρώσεις.
Το πράγμα σίγουρα σηκώνει πολύ συζήτηση…